O'zbekiston avtomobilsozligi iste'molchilar istagiga peshvoz chiqdi
2022 yil 15 fevral | Moskva

O'zbekiston import qilinadigan avtomobillar uchun import bojlarini 50 foizga pasaytiradi. Bu mahalliy ishlab chiqaruvchiga qanday ta'sir qilishi haqida "O'zavtosanoat" AK rahbari Shavkat Umurzoqov gapirib beradi.
"Praym" agentligi xabariga koʻra, kecha, 14-fevral kuni Oʻzbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev hukumatga uch kun ichida yangi avtomobillar olib kirish uchun bojlarni 30 foizdan 15 foizga kamaytirish boʻyicha qaror tayyorlash boʻyicha topshiriq bergan.

"Aholimiz hozirda avtomobil bozorida taklif keskin oshishi bo'yicha amaliy natijalarni kutmoqda", — deya O'zbekiston rahbarining so'zlaridan iqtibos keltirgan "Praym".

E'tiborlisi, bundan ikki hafta avval Chevrolet brendi ostida yiliga 300 ming donagacha avtomobil ishlab chiqaruvchi mamlakatning bosh avtomobil zavodi ta'sischisi "O'zavtosanoat" AK ushbu tashabbus bilan chiqqan edi. Vaziyatning o'ziga xosligi shundaki, 25 yillik muvaffaqiyatli mehnatiga ega monopolist haqiqatda "o'z yo'lini to'sib", chet el avtomobillarini olib kirish uchun bojxona stavkalarini darhol ikki baravar kamaytirishni taklif qildi.

Bunday xatti-harakatning sababi yuzaki: jahon avtosanoatini tiz cho'ktirgan mikrochiplarning global taqchilligi O'zbekistonni ham chetlab o'tmadi. Va ishlab chiqarishning pasayishi 15-20% dan oshmagan bo'lsa-da, bu hali ham oldindan to'langan avtomobillar uchun "navbatlar" paydo bo'lishiga olib keldi. Vaziyat shu darajaga yetdiki, 2020-yil oxirida UzAuto Motors shartnoma tuzishni butunlay to'xtatdi va sotuvlardagi bu pauza hozirgacha davom etmoqda – zavod undan yetkazib berish bo'yicha qarzlarni to'lash uchun foydalanmoqda.

Global logistika inqirozi fonida ana shunday og'ir sharoitda bosh korxona rahbariyati iste'molchilar manfaatlarini o'z tijorat manfaatlaridan ustun qo'yishga muvaffaq bo'ldi, Vazirlar Mahkamasiga boj to'lovlarini tubdan kamaytirish, shu orqali import tannarxini pasaytirish taklifi bilan chiqdi. "O'zavtosanoat" AK boshqaruvi raisi Shavkat Umurzoqov Mirziyoyevning farmoyishini "Economy Today" FBAga bergan intervyusida shunday izohladi:
Ushbu qaror uchun Prezidentimizdan minnatdormiz. O'ylaymanki, o'tgan to'rt yil ichida korxonalarimiz ham butun mamlakatimiz kabi uzoq yo'lni bosib o'tdi va bugungi kunda tizimli iqtisodiy islohotlar tufayli UzAuto Motors raqobat muhitida ishlashga to'liq tayyor. Sotishdagi ulush o'zgarishini istisno qilmayman, lekin ishonchim komilki, talab ortib borayotgan va dinamik iqtisodiyot sharoitida zavodimiz ham ichki, ham eksport yo'nalishlarida mustahkam o'rnini saqlab qola oladi. "O'zavtosanoat" AKning vazifasi respublika fuqarolari manfaatlari yo'lida bozorni maksimal darajada to'ldirishga ko'maklashishdan iborat deb hisoblayman.
Shavkat Umurzoqov
"O'zavtosanoat" AK boshqaruvi raisi
Avtoekspert, Vesti FM sharhlovchisi Igor Morjaretto kompaniya tanlovini qo'llab-quvvatladi va O'zbekistonning bu qarorini misli ko'rilmagan deb atadi. Uning tushuntirishicha, dastlab yuqori bojlar, birinchi navbatda, hukumatning import o'rnini bosish siyosati bilan bog'liq:
Avvallari buni tasavvur qilish ham mumkin emas edi, chunki Oʻzbekistonda avtomobillar uchun eng yuqori bojxona toʻlovlari oʻrnatilgan. Bu chet el avtomobillari bozorini yopish va oʻz ishlab chiqarishini kuchaytirish maqsadida ataylab qilingan. Endi global yarimo'tkazgich inqirozi mahalliy avtomobillar taqchilligiga olib keldi, shuning uchun O'zbekiston unga xorijiy ishlab chiqaruvchilarni kiritishga tayyor.
Igor Morjaretto
Avtoekspert, Vesti FM sharhlovchisi
Mutaxassisga bunday qaror Rossiya avtomobil sanoati uchun ham ijobiydek tuyuladi. Bu AvtoVAZning O'zbekiston bozoridagi ishtirokini kengaytiradi. Xuddi shunday fikrni biznes agentligiga bergan intervyusida "Avtobroker Klub" jurnali bosh muharriri Vitaliy Arxireyev ham bildirgan. Shuningdek, u Rossiya UzAvto'ning yangi modellarini ertaroq chiqarishni intiqlik bilan kutayotganini qo'shimcha qildi.
Rossiya Federatsiyasida Chevrolet dilerlik tarmog'ining o'sib borayotganini hisobga olsak, yangi Tracker va Onix mahsulotlarining yaqinda chiqarilishi brendni mustahkamlashga yordam beradi va shuning uchun savdo hajmini oshiradi, keyin esa ishlab chiqarish hajmini oshiradi. O'zbekiston sanoati uchun bu shubhasiz plyus.
Vitaliy Arxireyev
"Avtobroker Klub" jurnali bosh muharriri