Farhod Tolipov Markaziy Osiyoni Afg'oniston bo'yicha umumiy bayonot qabul qilishga chaqirdi
2021 yil 15 noyabr | Toshkent

Noyabr oyi boshida Qirg'izistonda "Afg'onistondagi vaziyat fonida Markaziy Osiyo davlatlari yangi geosiyosiy sharoitda" ekspert konferensiyasi bo'lib o'tdi. Forumda mintaqa vakillaridan tashqari Yevropa (Germaniya, Fransiya), Rossiya, Hindiston va Yaqin Sharq davlatlaridan xalqaro ekspertlar ishtirok etdi. Tomonlar Afg'onistondagi hozirgi vaziyat va uning butun Markaziy Osiyo mintaqasi uchun uzoq muddatli chaqiruvlarini muhokama qildilar.
Uchrashuv yakunlari boʻyicha terrorchilik faoliyati va harbiy-siyosiy keskinlik oʻchoqlarining mintaqaga tarqalishini cheklash maqsadida davlatlar oʻrtasida yaqin hamkorlikni yoʻlga qoʻyishga chaqiruvchi rezolyutsiya qabul qilindi. Ishtirokchilar tashqi mafkuraviy va harbiy-siyosiy taʼsirni, madaniyat va diniy gʻoyalarni eksport qilish va oʻrnatishni rad etishlarini eʼlon qildilar. Hujjatda Afg'onistonning o'zida ham, mintaqa davlatlari o'rtasida ham mojarolarni kuch bilan hal etishning nomaqbulligi ta'kidlangan. Tadbirning asosiy natijalaridan biri Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun tajriba almashish va tahdid va chaqiruvlarni baholash uchun muntazam ravishda uchrashish uchun doimiy axborot-ekspert platformasini yaratish chaqirig'i bo'ldi.

O'zbekistonlik konferensiya ishtirokchilari orasida "Bilimlar karvoni" MMU direktori Farhod Tolipov ham bor edi. U Uz30.media nashriga bergan eksklyuziv intervyusida Afgʻonistondan kelayotgan tahdidlarni bartaraf etish yoʻli mintaqaviy birlikni mustahkamlashdan iboratligini taʼkidladi:
Bunday masalalarda men doimo integratsiya pozitsiyasidan kelib chiqaman. Markaziy Osiyo davlatlari uchun o'z pozitsiyalari va siyosatlarini muvofiqlashtirish va tasdiqlash, shuningdek, xalqaro maydonda bir-birini qo'llab-quvvatlash muhim, deb hisoblayman. Xalqaro kuzatuvchilar tomonidan kelishmovchiliklar va notoʻgʻri talqinlar boʻlmasligi uchun mintaqa davlatlari rahbarlari Afgʻonistondagi vaziyat bilan bogʻliq masalalar boʻyicha umumiy bayonot va kelishuvlar qabul qilishlari kerak.
Farhod Tolipov
"Bilimlar karvoni" MMU direktori
Mutaxassis Oʻzbekiston-Afgʻoniston munosabatlarining istiqbollari haqida soʻzlar ekan, koʻp narsa Afgʻonistonning oʻzida strategik vaziyat oʻzgarishiga bogʻliq boʻlishini taʼkidladi. Jahon hamjamiyati respublikaning yangi hokimiyatlarini hali tan olmagani bois, rasmiy Toshkentning siyosati BMTning Afgʻoniston boʻyicha qabul qilgan qaroriga bogʻliq boʻladi.
Oʻzbekistonning Afgʻoniston yoʻnalishidagi bugungi siyosati avvalgi rahbariyat siyosatidan keskin farq qiladi. Agar avvallari prezident Karimov Afg'onistonni xavfsizlikka tahdid manbai deb bilgan holda Afg'onistondan ko'proq uzoqlashgan bo'lsa, prezident Mirziyoyev bu pozitsiyasini o'zgartirib, Afg'oniston tahdidlar hududi emas, balki hamkorlik uchun imkoniyat ekanligini ta'kidladi. Toshkent hozirda Markaziy va Janubiy Osiyoni Hind okeani yoʻnalishida temir yoʻl qurish, elektr uzatish liniyalari va boshqa loyihalar orqali bogʻlash masalasini koʻproq aytayotgani bejiz emas.
Farhod Tolipov
"Bilimlar karvoni" MMU direktori