XShT tuzilishining boshlanishi 1992 yil 15 mayda Toshkentda Armaniston, Qozog'iston, Qirg'iziston, Rossiya, Tojikiston va O'zbekiston rahbarlari tomonidan imzolangan Kollektiv xavfsizlik shartnomasi bilan boshlandi. 1993 yilda unga Ozarbayjon, Gruziya va Belarus qo'shildi. 1999-yil 2-aprelda Ozarbayjon, Gruziya va Oʻzbekiston shartnomani uzaytirish toʻgʻrisidagi protokolni imzolamadilar va undan chiqdilar. Bu davlatlar GUUAM (Gruziya, Ukraina, Oʻzbekiston, Ozarbayjon va Moldovani birlashtirgan mintaqaviy tashkilot; hozir — GUAM, Oʻzbekiston ishtirokisiz) doirasida hamkorlik qilishni afzal koʻrdi. 2006 yilning avgustida O'zbekiston KXShT a'zoligini yangiladi, biroq 2012 yilning dekabrida tashkilotni yana tark etdi.
Yevropa Ittifoqi imkoniyatlari
O'zbekiston Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqi (YEOI) tomonidan taqdim etilgan imkoniyatlardan, lekin o'zi uchun eng kam xarajat bilan va assotsiatsiyaga a'zo qo'shni davlatlarning tajribasini hisobga olgan holda foydalanishga tayyor. Bu haqda juma kuni respublika tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Komilov rossiyalik jurnalistlarga bergan intervyusida aytib o'tdi.